تا اینجای کار با
آشنا شدید و در این مقاله به نمودار جعبه ای می پردازیم که
مورد بحث قرار میگیرد.
تمامی نمودارها و از جمله نمودار جعبه ای برای نشان دادن تصویری اطلاعات به جای داده های فهرستی می باشد.
یکی از روش های ابتدایی برای فهمیدن توزیع یا پراکندگی داده ها در کنار نمودار هیستوگرام نمودار جعبه ای می باشد.
نمودار جعبه ای بر خلاف تصور خیلی از افراد سخت و پیچیده نیست و اتفاقاٌ اطلاعات مفید و قابل درکی به ما می دهد.
نمودار جعبه ای از یک جعبه و دو میله که از آن بیرون آمده تشکیل شده است که قسمت های مختلفی دارد که با هم بررسی می کنیم.
به نمودار جعبه ای نمودار 6 خلاصه نیز می گویند زیرا از 6 بخش به شرح زیر تقسیم می شود(شکل1) :
شکل1
- بخش اول » شامل ماکسیمم واقعی و مینیمم واقعی می باشد که ماکسیمم واقعی بیشترین مقدار داده در آن گروهی است که بررسی میگردد و در بالاترین نقطه قرار دارد (شکل2) و مینیمم واقعی کمترین مقدار از داده های ما در همان گروه است و در پایین ترین نقطه قرار دارد(شکل 3).
شکل2
در شکل بالا ماکزیمم های واقعی با کادر مستطیل نارنجی نمایش داده شده است.
شکل3
در شکل 3 مینیمم واقعی با مستطیل نارنجی نمایش داده شده است.
- بخش دوم » بخش 4/1 : نمودار جعبه ای داده ها را به 4 قسمت تقسیم می کند. 4/1 اول (%25)، 4/1 دوم (%5)، 4/1 سوم (%75)، 4/1 چهارم
مینیمم مؤثر (%25) : نقطه ای است که حداقل %25 یا 4/1 داده ها از آن کمتر است (شکل 4).
شکل4
نقطه میانه و میانگین (%50) : نقطه ای که حداقل نصف داده ها کمتر از %50 آن باشد "میانه" است (شکل 5).
شکل5
در شکل بالا نقاط نطقه چین میانگین و خط بیانگر میانه می باشد.
ماکسیمم مؤثر (%75) : نقطه ای که %75 یا 4/3 داده ها از آن نطقه مقدار کمتری دارند(شکل 6).
شکل6
نمودار جعبه را نیز مانند سایر نمودار ها هم می توانیم دسته بندی کنیم و هم سری های مختلف به نمودار جعبه ای بدهیم(شکل 7).
در محور افقی معمولا و تقریبا همیشه داده های دسته بندی شده قرار می گیرند و محور عمودی این نمودار را داده عددی ای که قابلیت محاسبه و شمارش دارد تشکیل می دهد.
برای تفسیر این نمودار بهتر است که اختلاف زیادی بین میانه و میانگین نباشد زیرا این کار باعث می شود که میانگین به شما دروغ بگوید. برای درک بهتر این مساله به مقاله "نمودار جعبه ای - هنگامی که میانگین دروغ می گوید !" مراجعه نمایید.
آنچه در مقاله بعد می خوانید » نمودار پراکندگی